Nieuwe ontdekkingen

24 juli 2019

Net als bij een soapserie is misschien een ‘cliffhanger’ nodig om de aandacht van de lezer over de vakantie heen te tillen. In deze blog licht ik daarom het tipje van een sluier op. Er is namelijk in Oldengaerde een bijzondere ontdekking gedaan die het vermelden meer dan waard is…

Opbouwen is begonnen

Eerder schreef ik al dat de fase van opbouwen in Oldengaerde begonnen is. De laatste keer dat ik op de bouw kwam kijken waren de timmerlieden bezig met het terugplaatsen van de vloerdelen in de zaal, het hart van het huis. De vloerplanken zijn bij het uithalen genummerd, dus ze kunnen precies op dezelfde plek worden teruggelegd. Wie straks de zaal betreedt zal nauwelijks verschil zien met de oude situatie. Toch is er veel veranderd. Er zijn balken hersteld en tussen die balken is isolatie aangebracht. Die verbeteringen zijn misschien niet zichtbaar, voelbaar zijn ze wel. Het binnenklimaat is straks een stuk prettiger van aard.

Met de fase van de opbouw verdwijnt langzaam de fase van de ontdekkingen. Maar wat hebben we al veel ontdekt in dit eeuwenoude huis! Historische behangsels, sommige bijna twee eeuwen oud. Vele lagen schilderwerk, hier en daar wel 15 lagen dik. Prachtige bouwsporen van verdwenen vensters, deuren en trapopgangen, die bouwhistorici dwingen de geschiedenis van het huis opnieuw te definiëren.

Bijzondere ontdekkingen

Gelukkig zijn er recent nog een paar bijzondere ontdekkingen gedaan. Uit nieuwe dendrodateringen (zie ook mijn blog ‘De verwoestende kracht van vuur’) blijkt dat er aan de voorzijde van het huis vloerbalken uit het midden van de 17e eeuw zijn verwerkt. Dat versterkt het vermoeden dat de gevel van rond 1660 stamt, zoals eerder werd vermoed. Als dat bevestigd wordt, hebben we bij Oldengaerde te maken met een ‘zuivere’ classicistische voorgevel. En niet met een late interpretatie daarvan, zoals lange tijd is aangenomen.

Bijzonder zijn ook de fraai beschilderde panelen die in de ‘jongenskamer’ op de verdieping zijn aangetroffen. En ‘last but not least’ bevindt zich in diezelfde kamer een bijzondere muurschildering, die waarschijnlijk rond 1800 is aangebracht. Het is een restant van een schouw die hier ooit stond. We wisten dat die schildering er was, want er circuleerde een oude foto, maar we hadden het nog niet met eigen ogen aanschouwd. Dat gebeurde pas toen er een plaat werd weggehaald. De onthulling zorgde trouwens voor een dubbel gevoel, want de schildering blijkt in slechte staat te verkeren. Zo is er in het verleden, in een minder zorgzame tijd, argeloos een gat in geslagen. Vermoedelijk om een afvoerpijp van een kachel kwijt te kunnen.

De muurschildering is ‘a secco’ aangebracht, oftewel op droog pleisterwerk. Herstel van de schildering is een specialistische klus. Ons streven is om er een crowdfundingactie voor op te zetten. Tot dat moment houden we nog even geheim hoe de schildering er precies uit ziet. Op de foto is wel een detail te zien; het beloofde tipje van de sluier. Bijzonder dat na al die jaren de penseelstreek van de maker nog zichtbaar is!