Leuk om te doen

  • Alle activiteiten
  • Wandelen en fietsen
  • Informatiecentra
  • Vakantiewoningen
  • Educatie

Goed om te weten

  • Actueel
  • Blog
  • Nieuwsbrief
  • Steun ons
  • Zoeken

Over Het Drentse Landschap

  • Dit zijn wij
  • Natuurgebieden
  • Erfgoed
  • Contact
  • Steun ons
  • shop

Doneren

  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Instagram
  • YouTube
  • Home
  • Dit zijn wij
    • Werken bij Het Drentse Landschap
    • Kwartaalblad
    • Gebouwen te huur
    • Samenwerkingsverbanden
    • Fondsen
    • Groen & Fit Collectief
  • Activiteitenoverzicht
  • Wandelen en fietsen
  • Natuurgebieden
  • Informatiecentra
  • Erfgoed
  • Actueel
  • Contact
  • Blog
  • Steun ons
    • Word beschermer
    • Cadeau Beschermerschap
    • Periodieke schenking
    • Nalaten
    • Fonds op Naam
    • Word bedrijfssponsor
    • Word vrijwilliger
  • Webwinkel
Home › Armoede boven opsmuk

Armoede boven opsmuk

In de achterste suitekamer van Oldengaerde staan schilderijen rechtop in rijen tegen de muur, als kaarten in een kaartenbak. Binnenkort worden de werken opgehangen in het huis. Voor de restauratie volstond het om een schroef in de muur te draaien, maar vanwege de huidige wandverwarming kan dat niet meer. Daarom moeten we voor ieder schilderij hoog in de wand, waar een houten lat is geplaatst, een spijker slaan, waarna het schilderij met een draad op de juiste hoogte kan worden opgehangen.

Er is een enorme variatie in de werken, die geduldig wachten op wat er komen gaat. Er zijn grote en soms zelfs wandvullende doeken van classicistische aard, reproducties van portretten van vroegere bewoners, kopieën van oude tekeningen en schilderijen van goedbedoelende amateurschilders. Een allegaartje, verzameld in de loop van de jaren.

Het was mij eigenlijk nooit opgevallen dat op geen enkel schilderij Oldengaerde zelf staat afgebeeld. Dat besef kwam pas later, toen ik de tentoonstelling ‘Barbizon van het Noorden’ bezocht, in het Drents Museum. Als ik het mij goed herinner, hing daar een schilderij waarop de havezate Mensinge in Roden is afgebeeld. Maar dan niet het Mensinge zoals de meesten die kennen, die van de representatieve voorzijde, maar juist het Mensinge van de achterzijde, waar het gefilterd licht op de karaktervolle muur schijnt. Een impressionistisch maar ook anoniem perspectief. Het had evengoed op een andere plek geschilderd kunnen zijn.

Wat toonde zich met name op de schilderijen in het Drents Museum? Naast heidelandschappen en hunebedden toch vooral boerenbehuizingen. Boerderijtjes, keuterijen, schuren. Vaak in verweerde zo niet vervallen toestand. Het is duidelijk dat de kunstenaars oog hadden voor het schilderachtige decor dat feitelijk een afgeleide was van de armoede die in Drenthe heerste. Als er in die tijd voldoende geld was geweest voor de bouw van nieuwe boerderijen, had dat aantrekkelijke decor nooit bestaan. Armoede is vaak een belangrijke voorwaarde voor behoud, hoe tegenstrijdig dat wellicht ook klinkt. Misschien wel het mooiste voorbeeld van deze contradictie is te vinden in Deventer, waar het prachtige, eeuwenoude Bergkwartier behouden is gebleven omdat er in de decennia na de oorlog simpelweg niet voldoende geld was om de boel te slopen en nieuwbouw te plegen.

Dat schilders het schilderachtige zoeken spreekt voor zich. Maar is dat een verklaring voor het feit dat er nauwelijks een afbeelding van Oldengaerde te vinden is? Aan de schoonheid van de havezate kan het niet liggen. Die nodigt uit tot artistieke hoogstandjes. Heeft het wellicht te maken met het feit dat de kunstenaars zich meer verbonden voelden met de lagere klassen van de maatschappij en de manier waarop zij leefden, in plaats van met de rijken? Verkozen ze de authenticiteit, de worstelingen en de armoede boven de opsmuk, de ‘bling-bling’ en de keeping up appearances van de hogere klasse?

Van Gogh is misschien wel de beroemdste representant van de kunstenaar met een hang naar de ‘gewone mens’. Helaas zit er geen Van Gogh tussen de schilderijen op Oldengaerde. Gelukkig maar, moet ik zeggen. De zorg voor de schilderijen van al die mindere goden is al meer dan groot genoeg!

Volg blog Oldengaerde

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Blog Oldengaerde

Eind 2013 droeg de familie Willinge het eeuwenoude landgoed Oldengaerde over aan Het Drentse Landschap. Een prachtig gebaar, maar ook een uitdaging. Want hoe houd je zo’n bezit ook voor de toekomstige generaties in stand? Hoe zorg je er voor dat nu en in de toekomst zoveel mogelijk mensen ervan kunnen genieten? In deze blog neemt Frank van der Velden je mee in een zoektocht naar antwoorden op deze en vele andere vragen.

Over mij


Mijn naam is Frank van der Velden. Ik werk als hoofd van de afdeling Erfgoed bij Het Drentse Landschap. Samen met mijn collega’s draag ik de zorg voor de gebouwen en monumenten van de stichting. Waar de een het liefst de geschiedenis van een plek of monument ontleedt en de andere zich richt op de techniek van het bouwen, gaat mijn aandacht vooral uit naar het levend houden van die tastbare getuigen van ons verleden. Zodat huidige én toekomstige generaties van de schoonheid van de bouwkunst in Drenthe kunnen blijven genieten.

Volg blog Oldengaerde

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Blogs

Een oproep voor meer kleur 1

Een grote, denkbeeldige strik

Armoede boven opsmuk

Oude ruimtes, nieuwe herinneringen

De kers op de taart

Dingen zijn mooier dan mensen

De duivel schuilt in het detail

Verandering moét!

Da Vinci in Dwingeloo

Vergankelijkheid

Behang uitkiezen

De waarde van stilte

Landgoederen vermarkten?

Nieuwe ontdekkingen

Een gezamenlijk kunstwerk

Een patiënt die de dokter overleeft

De verwoestende kracht van vuur

Raadselachtige sporen…

… is het grote niet weerd!

Orde en Chaos

De status van een nutteloos gazon

Over tuinen en koken

Over buitenplaatsen en golfbewegingen

Wie goat los!

Het ware karakter zit van binnen

Liefde voor karakteristieke koppen

Niet aan de kant gooien

De ‘Villa Rustica’ Oldengaerde

Onzichtbaar

Schoonheid als offer

Water, de grote vijand

Oldengaerde anno 2317?

titel

HetDrentseLandschap

Titel

postcode-loterijprovincie-drenthe

Titel

Disclaimer
Privacyverklaring
Intranet